Joseph Aloisius Ratzinger-Benedykt XVI, urodził się 16 kwietnia 1927 roku w Marktl nad rzeką Inn, w kraju związkowym Bawaria, w rejencji Górna Bawaria, w regionie Südostoberbayern, w powiecie Altötting, jako trzecie dziecko Marii z domu Peintner (ur. 8 stycznia 1884, zm. 16 grudnia 1963) i Josepha Ratzingera (ur. 6 marca 1877, zm. 25 sierpnia 1959), którzy zawarli związek małżeński 9 listopada 1920 roku w Pleiskirchen koło Altötting. Poza Josephem posiadali jeszcze dwójkę dzieci: Marię Ratzinger (ur. 7 grudnia 1921, zm. 2 listopada 1991) i Georga Ratzingera (ur. 15 stycznia 1924, zm. 1 lipca 2020). W 1929 roku rodzina Ratzingerów przeprowadziła się do Tittmoning. Trzy lata później, w 1932 roku, przeprowadzili się do Aschauam Inn. Następnie w 1937 roku zamieszkali w Traunstein, gdzie przyszły papież uczęszczał do tamtejszego gimnazjum, a w 1939 został przyjęty do niższego seminarium duchownego. W młodości Joseph Ratzinger służył w wojsku. W 1945 roku wraz ze starszym bratem wstąpił do seminarium duchownego we Freising i na studia w Herzogliches Georgianum. 29 czerwca 1951 roku Joseph Ratzinger i jego brat otrzymali święcenia prezbiteratu. Szafarzem święceń był kard. Michael von Faulhaber, biskup diecezjalny Monachium i Fryzyngi. 1 sierpnia 1951 roku Joseph Ratzinger rozpoczął posługę wikarego w parafii Najświętszej Krwi Chrystusa w Monachium. W 1953 roku otrzymał stopień naukowy doktora na podstawie pracy: Lud i dom Boży w nauce św. Augustyna o Kościele. Pod koniec semestru letniego 1953 roku zaproponowano Josephowi Ratzingerowi objęcie katedry dogmatyki i teologii fundamentalnej w Wyższej Szkole Filozoficzno-Teologicznej we Fryzyndze, ale duchowny odmówił. Począwszy od semestru zimowego 1955/56 Joseph Ratzinger objął katedrę teologii fundamentalnej. W 1957 roku odbyła się rozprawa habilitacyjna na podstawie pracy Objawienie i historia zbawienia w nauce św. Bonawentury. 1 stycznia 1958 roku Ratzinger został oficjalnie mianowany profesorem nadzwyczajnym teologii fundamentalnej i dogmatyki w Wyższej Szkole Filozoficzno-Teologicznej we Fryzyndze. W kwietniu 1959 roku przeprowadził się do Bonn i objął katedrę teologii fundamentalnej. 15 kwietnia 1959 roku wygłosił na Uniwersytecie w Bonn słynny wykład inauguracyjny Bóg wiary i Bóg filozofii. Od 1963 roku rozpoczął pracę wykładowcy na Westfalskim Uniwersytecie Wilhelma w Münsterze. W latach 1962-1965 był doradcą teologicznym niemieckiego kardynała Josepha Fringsona, biskupa diecezjalnego Kolonii oraz uczestnika II Soboru Watykańskiego. W 1966 roku bawarski teolog po raz kolejny przeprowadza się do Tybingi, gdzie obejmuje katedrę dogmatyki na Uniwersytecie Eberharda Karola. W 1969 roku Ratzinger został mianowany przez papieża Pawła VI członkiem Międzynarodowej Komisji Teologicznej. W listopadzie tego samym roku bawarski profesor teologii przeprowadził się do Ratyzbony. W dzielnicy Pentling, położonej niedaleko od kampusu uniwersyteckiego,wybudował dom. W roku 1972 roku Joseph Ratzinger wraz z m.in. Hansem U. von Balthasarem, Henrim de Lubac i Walterem Kasperem założyli czasopismo teologiczne „Communio”. 25 marca 1977 roku papież Paweł VI mianował Josepha Ratzingera arcybiskupem Monachium i Fryzyngi. Sakrę biskupią bawarski teolog przyjął 28 maja 1977 roku z rok biskupa Würzburga Josefa Stangla. Współkonsekratorami byli: Rudolf Graber, biskup Ratyzbony i Ernst Tewes COr, biskup pomocniczy archidiecezji Monachium i Fryzyngi. Za swoją dewizę Ratzinger przyjął słowa z 3. Listu św. Jana „Cooperatores Veritatis” (3). W tym samym roku, 27 czerwca, Paweł VI kreował go kardynałem. 25 listopada 1981 roku bawarski duchowny otrzymał od Jana Pawła II nominację na prefekta Kongregacji Doktryny Wiary. W 1993 roku został podniesiony do stopnia kardynała biskupa i otrzymał tytuł podmiejskiej stolicy biskupiej Velletri-Segni. W 1998 roku mianowano go wicedziekanem, a 30 listopada 2002 roku – dziekanem Kolegium Kardynalskiego. Josephowi Ratzingerowi przyznano tytuł diecezji Ostii. W trakcie kierowania Kongregacją Doktryny Wiary bawarski teolog otrzymał wiele funkcji, w tym: przewodniczącego Papieskiej Komisji Biblijnej, przewodniczącego Międzynarodowej Komisji Teologicznej, radcy Drugiej Sekcji Sekretariatu Stanu, członka Kongregacji Kościołów Wschodnich, członka Kongregacji Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, członka Kongregacji Ewangelizacji Narodów, członka Kongregacji Edukacji Katolickiej, członka Papieskiej Rady Popierania Jedności Chrześcijan, członka Papieskiej Rady Kultury, członka Papieskiej Komisji Ameryki Łacińskiej. 8 kwietnia 2005 roku przewodniczył Mszy Świętej żałobnej na placu św. Piotra w intencji Jana Pawła II. W drugim dniu konklawe, 19 kwietnia 2005 roku, kardynał Jorge Medina Estévez, protodiakon Kolegium Kardynalskiego, ogłosił wybór kardynała Josepha Ratzingera na 265. Następcę św. Piotra. Bawarski teolog przyjął imię Benedykt XVI. 24 kwietnia 2005 roku Benedykt XVI odprawił Mszę Świętą inaugurującą pontyfikat. W trakcie pontyfikatu niemiecki papież wydał:
– trzy encykliki: Deus caritas est (2005), Spe salvi (2007), Caritas in veritate (2009);
– cztery adhortacje apostolskie: Sacramentum caritatis (2007), Verbum Domini (2010), Africae Munus (2011), Ecclesia in Medio Oriente (2012);
– osiemnaście Motu proprio: L’Antica e venerabile Basilica (2005), w celu zatwierdzenia i opublikowania Kompendium Katechizmu Kościoła Katolickiego (2005), Totius orbis (2005), De Aliquibus Mutationibus (2007), Summorum Pontificum(2007), Antiqua ordinatione (2008), Ecclesiae Unitatem (2009), zatwierdzenie nowego statutu Ufficio del Lavorodella Sede Apostolica (2009), Imnium in mentem (2009), Ubicumque et semper (2010), o zapobieganiu oraz zwalczaniu nielegalnej działalności finansowej oraz monetarnej (2010), Quaerit semper (2011), Porta fidei (2011), Latina lingua (2012), Intima Ecclesiae natura (2012), Ministrorum institutio (2013), Fides per doctrinam (2013), Normas Nonnullas (2013);
– czternastu konstytucji apostolskich: Carthaginensis (2005), Gulbargensis (2005), Sindhudurgiensis (2005), Auguensis (2005), Iaipurensis (2005), Dominae Nostrae Naregensis (2005), Yorensis (2005), Serrignensis (2005), Barianensi (2005), Anglicanorum coetibus (2009), Tenkodogoënsis (2012), Segheneitensis (2012), Faridabadensis Syro-Malabarebsium (2012), Sanctae Familiae Londiniensis (2013).
Joseph Ratzinger odbył dwadzieścia cztery podróże apostolskie za granicę:
– Niemcy (2005); Polska, Hiszpania, Niemcy, Turcja (2006); Brazylia, Austria (2007); Stany Zjednoczone, Australia, Francja (2008); Kamerun, Angola, Jordania, Izrael, Palestyna, Czechy (2009); Malta, Portugalia, Cypr, Wielka Brytania, Hiszpania (2010); Chorwacja, Hiszpania, Niemcy, Benin (2011); Meksyk, Kuba, Liban (2012);
oraz trzydzieści trzy pielgrzymki duszpasterskie na terenie Włoch:
Bari (2005); Manappello, Werona (2006); Vigevano, Pawia, Asyż, Loreto, Velletri, Neapol (2007); Savona, Genua, Brindisi, Santa Maria di Leuca, Cagiari, Albano Laziale, Pompeje (2008); Onna, L’aquila, Cassino, San Giovanni Rotondo, Viterbo, Bagnoregio, Concessio (2009); Turyn, Sulmona, Carpineto Romano, Palermo (2010); Akwileja, Wenecja, San Marino, Pannabilli, Ankona, Lamezia Terme, Serra San Bruno, Asyż (2011); Arezzo, La Verna, Sansepolcro, Mediolan, Novi di Modena, Nemi, Frascati, Loreto (2012).
Ponadto za pontyfikatu Benedykta XVI ogłoszono:
– 371 osób błogosławionymi, w tym osobiście dokonał beatyfikacji kard. Johna Henry’ego Newmana i Jana Pawła II;
– 40 osób kanonizowano.
Benedykt XVI ustanowił podczas pięciu konsystorzy 90 kardynałów.
11 lutego 2013 roku podczas konsystorza Benedykt XVI ogłosił swoją rezygnację z posługi biskupa Rzymu. 28 lutego, w ostatni dzień pontyfikatu, ustępujący papież spotkał się w Sali Klementyńskiej Pałacu Apostolskiego z kardynałami, a o godz. 1700 odleciał helikopterem do Castel Gandolfo. O godz. 2000 28 lutego 2013 roku dobiegł końca pontyfikat, 265. Następcy św. Piotra, Benedykta XVI. Przechodząc na emeryturę, papież przyjął tytuł Papa emeritus. Po wyborze następcy Joseph Ratzinger 23 marca 2013 roku spotkał się z papieżem Franciszkiem w Castel Gandolfo, gdzie chwilowo przebywał. 2 maja 2013 roku emerytowany papież, powrócił do Watykanu. Zamieszkał w klasztorze Mater Ecclesiae, znajdującym się w Ogrodach Watykańskich. Po raz pierwszy od momentu ustąpienia z urzędu Benedykt XVI pojawił się na ceremonii odsłonięcia pomnika Michała Archanioła w Watykanie 5 lipca 2013 roku. 22 lutego 2014 roku Benedykt XVI wziął udział w konsystorzu zwołanym przez papieża Franciszka, podczas którego mianował 19 nowych kardynałów, w tym następcę na urzędzie prefekta Kongregacji Doktryny Wiary, Gerharda L. Müllera. Następne publiczne pojawienie się papieża seniora miało miejsce 27 kwietnia 2014 roku z okazji kanonizacji Jana XXIII i Jana Pawła II. 19 października 2014 roku Benedykt XVI wziął udział w kanonizacji Pawła VI na placu św. Piotra. 8 grudnia 2015 roku papież senior uczestniczył w ceremonii otwarcia Drzwi Świętych z okazji rozpoczęcia Nadzwyczajnego Jubileuszu Miłosierdzia, tzw. Roku Miłosierdzia. 18 czerwca 2020 roku Benedykt XVI po raz pierwszy od ustąpienia z urzędu opuścił Watykan i udał się w podróż zagraniczną do Niemiec, aby odwiedzić swojego ciężko chorego brata Georga, grób rodziców i siostry oraz swój dawny dom, który przekazał Instytutowi swojego imienia w Regensburgu (Institut Papst Benedikt XVI.). Do Watykanu wrócił 22 czerwca. 2 września 2020 roku stał się najdłużej żyjącym papieżem w historii. Pod tym względem wyprzedził papieża Leona XIII (1810-1903).